Twijfel is een van de
belangrijkste oorzaken voor de hoge welvaart in de Westerse wereld. ‘We’
twijfelden er aan of de zon wel om de aarde draait en we gingen onderzoeken wat
er aan de hand was in het universum. We leerden natuurkundige krachten kennen
en konden daardoor na verloop van tijd machines maken, auto’s, vliegtuigen,
enzovoort. Kortom, door een rationalistische visie op de natuur kon het Westen
de natuur beheersen tot eigen voordeel.
Historici zijn het er over eens dat van de achtste tot de dertiende eeuw
het Midden-Oosten voorop liep in de wetenschap. De kennis op medisch gebied,
bijvoorbeeld, was veruit superieur aan de kennis in Europa. Zo was in de
Arabische wereld al voor de tiende eeuw bekend dat koorts een afweermechanisme
was. Er werden zelfs al experimenten gedaan om de werking van therapieën te
testen. Het was ook tekenend voor de meer onderzoekende benadering van moslims
in die tijd dat de Koran oorspronkelijk niet werd beschouwd als een
onweerlegbare uiting van God, maar als een geschrift dat geschreven was door
mensen en daarom interpretatie behoefde.
Deze rationalistische visie op de werkelijkheid is echter vrijwel volledig verdwenen in de islamitische wereld. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het nagenoeg ontbreken van wetenschappelijke traditie van enig niveau in moslimlanden. Er zijn meer dan anderhalf miljard moslims in de wereld, maar slechts twee moslims hebben ooit een Nobelprijs in een van de exacte wetenschappen in de wacht weten te slepen. Er zijn wel universiteiten in islamitische landen, maar alleen Turkse universiteiten leveren een substantiële bijdrage leveren aan de wetenschappelijke kennis (en we mogen vrezen voor het intellectuele klimaat in Turkije als het autocratische semi-religieuze bewind van Erdogan aanhoudt). De overheersende houding van de islam tegenover de wereld is dat alle gebeurtenissen volledig door God worden bepaald. Het is dan onnodig, zelfs godslasterlijk, om die gebeurtenissen te onderzoeken. Vrij onderzoek en vrije nieuwsgaring zijn dus ook misdadig.
Het gebrek aan een intellectuele traditie in hedendaagse moslimlanden weerspiegelt zich in de economische situatie in die landen. Arabische landen zijn alleen maar geen economische woestijn als ze over olievoorraden beschikken. Economieën kunnen zich moeilijk ontwikkelen als eigen initiatief al gauw als zondig wordt beschouwd door de heersende religieuze elite. Maar, en hier komt de paradox, ook moslims willen welvaart en als die dan niet in de islamitische wereld wordt gevonden, dan misschien elders. In Europa wonen inmiddels een kleine 40 miljoen moslims waarvan een groot deel met het anti-rationalistische virus dat in de moslimwereld heerst, is besmet. Moslims willen wel onze welvaart, maar ze willen niet de kritische geest en de tolerantie voor andere ideeën, die tot die welvaart hebben geleid, accepteren. Zolang moslims denken het monopolie op de waarheid in pacht te hebben, kan er van hun integratie in de open Westerse samenleving geen sprake zijn. Tragedies als bij Charlie Hebdo en in Verviers blijven zich dan herhalen.
(Verschenen: 23 januari 2015)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten